بررسی انواع فیوز ماشین

فیوزها قطعات ساده و کوچکی هستند که در وسایل نقلیه مختلف از جمله اتومبیل‌، کامیون و اتوبوس نصب می‌شوند و وظیفه اصلی آنها کنترل میزان جریان برق ورودی به اجزای برقی خودرو است. از انواع فیوز ماشین به منظور کنترل نوسانات جریان برق و جلوگیری از آسیب به قطعات برقی اتومبیل استفاده می‌شود و این قطعات بدون وجود فیوز، طول عمر بالایی نخواهند داشت زیرا با هر نوسان برق دچار آسیب می‌شوند و کارایی خود را از دست می‌دهند.

 بنابراین فیوزها نقش مهمی را در عملکرد بهینه سیستم برق اتومبیل ایفا می‌کنند و از بروز هرگونه آسیب ناشی از بالا بودن جریان برق ورودی به قطعات برقی مهم جلوگیری می‌کنند. البته فیوزها نیز مانند هر قطعه مصرفی دیگری دارای طول عمر مشخصی هستند و پس از مدتی می‌سوزند و باید تعویض شوند. 

جالب است بدانید که این قطعات ساده اما حیاتی دارای رنگ‌های مختلفی هستند و برای تشخیص میزان ظرفیت و رتبه بندی الکتریکی آنها باید به رنگبندی فیوزها توجه کرد زیرا هر رنگ دارای معنای خاصی است. در ادامه این مطلب انواع فیوز ماشین را مورد بررسی قرار می‌دهیم و شما را با سازو کار این قطعات کوچک و رنگارنگ بیشتر آشنا خواهیم کرد. با پارس اسپرت همراه باشید.

فیوز خودرو چیست و چه کاری انجام می دهد؟

همانطور که اشاره کردیم فیوزها در وسایل نقلیه مختلف نصب می‌شوند و وظیفه اصلی آنها محافظت از کابل‌های برق، سیم‌ها و اجزای الکتریکی خودرو است. انواع فیوز ماشین برق موردنیاز برای عملکرد بهینه سیستم‌های الکتریکی حیاتی اتومبیل از جمله لامپ و چراغ‌ها، سیستم گرمایشی،‌ تهویه هوا، رادیو، پنجره‌ها و هر بخشی که با استفاده از برق کار می‌کند را تامین کرده و از ورود جریان برق بیش از حد به آنها جلوگیری می‌کند.

 در واقع وظیفه اصلی انواع فیوز ماشین محافظت از قطعات مختلف آن در مقابل جریان برق دریافتی اضافی و غیر ضروری است تا با انجام این کار طول عمر این قطعات را افزایش داده، به عملکرد بهینه و صحیح آنها کمک کنند و از بروز حوادث جبران ناپذیر برقی نیز جلوگیری نمایند.

فیوزها نوعی پل و یا لایه محافظتی هستند که برق موجود در سیستم برقی اتومبیل برای رسیدن به قطعه مورد نظر باید از آنها عبور کند. فیوزها نیز در صورت وجود هرگونه نوسان و یا جریان بالا ابتدا آن را کنترل کرده و سپس اجازه عبور خواهند داد. در برخی موارد نیز به دلیل بالا بودن بیش از حد جریان برق، فیوزها دیگر قادر به کنترل آن نبوده و اقدام به قطع جریان می‌کنند.

 انواع فیوز ماشین از یک نوار فلزی و یک محفظه غیر رسانا پلاستیکی ساخته شده‌اند که نوار فلزی آنها با عبور جریان بالای برق، ذوب شده و دنبال آن مدار الکتریکی قطع خواهد شد.

 بنابراین وظایف اصلی فیوز ماشین را می‌توانیم در دو مورد خلاصه کنیم: 

1) کنترل میزان برق ورودی به قطعات برقی اتومبیل 

2) قطع جریان برق در مواقع حاد که نقش مهمی را در سیستم الکتریکی اتومبیل ایفا می‌کند. 

به همین دلیل است که همواره باید از سلامت فیوزهای ماشین خود اطمینان حاصل کنید تا متحمل خسارات جبران ناپذیر نشوید.

جعبه فیوز چیست؟

جعبه فیوز همانطور که از نام آن پیداست به جعبه‌ای اشاره دارد که انواع فیوز ماشین در آن قرار داده می‌شود. در هر اتومبیل معمولا دو جعبه فیوز قرار دارد و محل قرارگیری فیوزها در خودرو نیز یکی در داخل داشبورد و دیگری در کنار موتور اتومبیل است. 

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، انواع فیوز ماشین دارای رنگ‌های مختلفی است که هر رنگ معنای خاصی دارد و نشان دهنده میزان ظرفیت جریان عبوری از فیوز است. البته تمامی فیوزها دارای رتبه بندی آمپری هستند که میزان ظرفیت آنها به وسیله یک کد خاص بر روی آنها حک شده است. اما از آنجایی که محل قرارگیری فیوزها در بخش‌هایی است که خواندن اعداد روی آن برای راننده دشوار خواهد بود، دانستن کد هر رنگ به شما کمک می‌کند تا با میزان ظرفیت فیوز موردنظر آشنا شوید. در جدول زیر می‌توانید رنگ انواع فیوز ماشین را به همراه مشخصات آنها را مشاهده کنید.

انواع فیوز ماشین

فیوزهای مورد استفاده در وسایل نقلیه مختلف دارای انواع و جنس‌های متنوعی هستند که هریک از آنها ویژگی‌های خاص خود را داشته و میزان مقاومت مشخصی در مقابل جریان برق ورودی دارند. با این حال رایج‌ترین انواع فیوز ماشین شامل موارد زیر است:

فیوز تیغه ای

فیوز تیغه‌ای یکی از انواع فیوز ماشین است که دارای بدنه پلاستیکی و دو شاخه فلزی بوده که شکل ظاهری کلی آن را تشکیل می‌دهند و به راحتی قابل شناسایی هستند. فیوزهای تیغه‌ای در اکثر اتومبیل‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و با درجه بندی 1 تا 100 آمپر طراحی می‌شوند.

فیوز شیشه ای

فیوز شیشه ای از دیگر انواع فیوز ماشین است که در آن دو سر فیوز با استفاده از یک سیم نازک به یکدیگر متصل می‌شوند که در صورت عبور جریان برق بیش از حد مجاز از سیم، ذوب خواهد شد. فیوزهای شیشه‌ای با درجه بندی 1 تا 30 آمپر تولید می‌شوند.

فیوز مستطیلی و سرامیکی

فیوز مستطیلی یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین انواع فیوز ماشین است که از دو پایه ساخته می‌شود و دو سر آن نیز به وسیله یک سیم ضخیم به یکدیگر متصل می‌شوند.

فیوز فلزی

از دیگر انواع فیوز ماشین می‌توانیم به فیوز فلزی اشاره کنیم که بدنه آن فلزی بوده و مانند فیوز شیشه‌ای در صورت عبور جریان برق ورودی بیش از حد، ذوب شده و موجب قطع شدن مدار خواهد شد.

دلایل سوختن فیوزها

فیوزها نیز مانند هر وسیله مصرفی دیگر دارای طول عمر مشخصی هستند و پس از مدتی عمر سیم اتصال دهنده آنها تمام شده و دیگر قادر به کنترل میزان جریان برق ورودی به قطعات برقی اتومبیل نبوده و می‌سوزند. به طور کلی سوختن فیوز موجب از کار افتادن قطعه برقی مرتبط با آن خواهد شد و به همین دلیل در زمان مشاهده نقص فنی در قطعات برقی اتومبیل خود ابتدا باید از سلامت فیوز آن اطمینان حاصل کرد. اما چه عواملی موجب سوختن فیوزها می‌شوند و آنها را از کار می‌اندازند؟ شایع‌ترین دلایل سوختن فیوزها شامل موارد زیر است:

خراب بودن دینام

افزودن تجهیزات برقی غیراستاندارد به خودرو (مانند استفاده‌ از چراغ‌های پرنور و بی کیفیت)

باتری به باتری کردن غیراستاندارد و غیراصولی

وجود اتصالی در مدارهای الکتریکی خودرو

کیفیت پایین فیوز

وجود اختلال در سیستم برق رسانی اتومبیل

اتصال سیستم‌های خروجی غیر استاندارد به منبع تامین برق خودرو

این موارد به عنوان رایج‌ترین دلایل سوختن فیوزها شناخته می‌شوند که موجب از کار افتادن آنها و یا ایجاد اختلال در عملکرد بهینه انواع فیوز ماشین خواهند شد. 

سوالی که اکنون ممکن است برایتان پیش آمده باشد این است که تست فیوز ماشین به چه صورت انجام می‌شود و چگونه باید از سلامت فیوزهای اتومبیل خود اطمینان حاصل کرد؟ 

برای تست سلامت فیوز روش‌های مختلفی وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید دریابید که فیوز اتومبیل شما سوخته و یا سالم است. یکی از روش‌های ساده تست انواع فیوز ماشین بررسی شکل ظاهری آن است که قطعی سیم در فیوز به راحتی قابل تشخیص است. در فیوزهای شیشه‌ای، کدر شدن شیشه نشان دهنده خرابی فیوز است و قطع شدن سیم اتصال نیز نشان دهنده سوختگی فیوز است. 

برای فیوزهای غیر شفاف نیز باید از چراغ آزمایش یا مولتی متر استفاده کنید و دو سر فیوز را به یکی از این دو ابزار متصل کنید. عبور جریان برق در مولتی متر و روشن شدن چراغ آزمایش نشان دهنده سلامت فیوز است و در غیر این صورت فیوز شما سوخته و باید نسبت به تعویض آن اقدام کرد.

تعویض فیوز ماشین

فیوزهای سوخته قابل تعمیر نیستند و در صورت سوختن باید فورا تعویض شوند زیرا قطعات برقی مختلف خودرو بدون وجود فیوز قادر به کار کردن نخواهند بود. بنابراین زمانی که برق یک قسمت از خودرو قطع می‌شود باید فیوز آن را چک کنید زیرا به احتمال زیاد علت این قطعی سوختگی فیوز یا وجود مشکل فنی در آن است.

جمع بندی

فیوزها یکی از قطعات مهم و حیاتی در اتومبیل هستند که وظیفه کنترل میزان جریان ورودی به قطعات برقی را بر عهده دارند. انواع فیوز ماشین از ایجاد نوسانات برقی در قطعات مختلف جلوگیری کرده و به عملکرد بهینه آنها کمک می‌کنند. فیوزها دارای انواع و رنگ‌های متنوعی هستند که هر رنگ از آنها دارای میزان ظرفیت و آمپر مشخصی است. هرگاه یکی از قطعات برقی اتومبیل شما دچار قطعی شد، پیش از هر چیز ابتدا به سراغ فیوز بروید و از سلامت آن اطمینان حاصل کنید زیرا فیوزهای سوخته و یا خراب قادر به برق رسانی نیستند و در نتیجه قطعه موردنظر نیز کار قادر به کار کردن نخواهد بود.