علائم خرابی اگزوز خودرو

ممکن است تابه‌حال مطالب زیادی درباره قطعات مهم خودرو خوانده باشید و با اهمیت تک تک این قطعات کم‌وبیش آشنا شده باشید. اما آیا تابه‌حال مطلبی درباره سیستم اگزوز خودرو خوانده‌اید؟ 

سیستم اگزوز یکی از دستگاه‌های بسیار مهم و پراهمیت در خودرو است. اگزوز وظیفه کنترل انتشار آلاینده‌هایی که به سلامتی انسان و محیط‌زیست آسیب می‌زنند را برعهده دارد و باعث محافظت موتور خودرو در برابر این آلاینده‌های مضر می‌شود. همچنین سیستم اگزوز اجازه نمی‌دهد دودهای کشنده و خطرناک به درون کابین خودرو وارد شوند. در نتیجه می‌توان گفت خرابی اگزوز می‌تواند روی سلامتی راننده، سرنشینان و محیط‌زیست بسیار تأثیرگذار باشد. بنابراین شناخت علائم خرابی اگزوز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در همین جهت می‌خواهیم در ادامه درباره علل و علائم خرابی اگزوز خودرو صحبت کنیم.

دلایل خرابی اگزوز

مانند بسیاری دیگر از قطعات خودرو، سیستم اگزوز ممکن است به دلایل مختلفی یک روز آسیب ببیند. دانستن علائم خرابی آن می‌تواند به شما کمک کند تا هرچه سریع‌تر متوجه خرابی این قطعه شده و آن را به اولین تعمیرگاه ببرید. از جمله دلایل خرابی اگزوز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

زنگ‌زدگی

تمام دلایل خرابی اگزوز را می‌توان در سه دسته زنگ‌زدگی، لرزش و استفاده نادرست قرارداد. اما اصلی‌ترین علت خرابی اگزوز زنگ‌زدگی و وجود مشکل در برخی از اجزای آن است. بسته به شدت زنگ‌زدگی که در اگزوز خودرو شما رخ می‌دهد این مشکل می‌تواند باعث شکستن کامل اگزوز و آسیب به ساختار آن شود. زنگ‌زدگی دو نوع کلی دارد:

زنگ‌زدگی خارجی (از بیرون به داخل)

این نوع زنگ‌زدگی به طور عمده از عناصر خارجی منشاء می‌گیرد. این عناصر می‌تواند آب باران و برف ذوب شده و حتی نمک ریخته شده در سطح جاده‌ها باشد. همه این موارد زنگ‌زدگی در اگزوز ایجاد می‌کند.

زنگ‌زدگی داخلی (از داخل به بیرون)

این زنگ‌زدگی در نتیجه تماس اجزای داخلی سیستم اگزوز با آب، رسوبات و مواد شیمیایی به وجود می‌آید. به دلیل تراکم گازهای خروجی در هنگام سرد بودن سیستم اگزوز، می‌تواند زنگ‌زدگی داخلی به وجود ‌آید. 

البته این مشکل بیشتر برای خودروهایی پیش می‌آید که به طور دائم مسافت‌های بسیار کوتاه را طی می‌کنند. در این شرایط دمای سیستم اگزوز نمی‌تواند به‌اندازه کافی بالا رود و در نتیجه آبی که به دلیل فرآیند تراکم انباشته‌شده به طور کامل تبخیر نمی‌شود.

منیفولد اگزوز

منیفولد اگزوز معمولاً به دلیل قرار گرفتن در معرض فشار و گرمای شدید دچار آسیب می‌شود. در این شرایط این قطعه به قدری فرسوده می‌شود که دیگر نمی‌تواند در برابر گرما مقاومت کافی داشته باشد. در نتیجه ترک‌هایی در آن به وجود می‌آید. این ترک‌ها در روزهای اولیه بسیار کوچک هستند اما به‌تدریج به سوراخ‌هایی تبدیل شده که باعث خرابی سیستم اگزوز می‌شوند.

سنسور اکسیژن

خرابی سنسور اکسیژن باعث تشخیص نادرست گازهای خروجی می‌شود. بنابراین ممکن است مخلوط سوخت هوا رقیق‌تر و یا غلیظ‌تر از حد معمول شود. اگر این مخلوط بسیار غلیظ باشد کاتالیزگر را ذوب می‌کند. اگر خیلی رقیق باشد مبدل نمی‌تواند هیدروکربن‌ها را به عنصرهای ایمن تبدیل کند. در نتیجه مصرف سوخت کاهش یا افزایش پیدا می‌کند.

مبدل کاتالیست

مبدل کاتالیست یکی از مهم‌ترین بخش‌های سیستم کنترل آلایندگی خودرو است که با تبدیل آلاینده‌های مضر اگزوز به بخار آب و گازهای کم‌ضرر از آلوده کردن اتمسفر جلوگیری می‌کند. اگر مبدل کاتالیست مسدود شود، به شکلی محسوس روی قدرت خودرو اثراتی به جا می‌گذارد. همچنین ممکن است از کف خودرو گرمایی حس کنید یا بوی گوگرد داخل کابین به مشام شما برسد.

فیلتر ذرات دیزل

فیلتر ذرات دیزل با گذشت زمان ممکن است مسدود شود. کار این فیلتر این است که می‌تواند طی یک فرایند به پاکسازی آلاینده‌ها کمک کند. با گذشت زمان و در صورتی که راننده اصول صحیح رانندگی را رعایت نکند این فرآیند به طور صحیح انجام نمی‌شود و در نتیجه فیلترها مسدود خواهند شد. هنگامی این فیلترها مسدود می‌شوند که موتور توانایی تمیز کردن آن‌ها را نداشته باشد. در نتیجه سیستم اگزوز نمی‌تواند به خوبی عمل کند.

لوله اگزوز و صدا خفه کن

اگر صدا خفه کن خودرو شما آسیب ببیند خودرو صدای نامتعارف و یا بلندتری ایجاد می‌کند. همان‌طور که گفته شد، علت اصلی آسیب به اگزوز زنگ‌زدگی است. 

زنگ‌زدگی‌ها روی لوله اگزوز گاهی اوقات به حدی می‌رسند که به سوراخ‌های کوچک تبدیل می‌شوند. در نتیجه وجود هر سوراخ در این بخش می‌تواند گازهای خروجی کشنده و خطرناکی را به کابین خودرو وارد کند. در این هنگام حتماً باید وجود سوراخ و یا علائم زنگ‌زدگی بررسی شود. در صورت وجود سوراخ، پیشنهاد ما این است که صدا خفه کن را تعمیر نکنید بلکه آن را تعویض کنید.

علائم خرابی اگزوز کدامند؟

اگر سیستم اگزوز خودرو شما ایراد داشته باشد یا برخی از اجزای آن آسیب ببیند هرگز نباید آن را نادیده بگیرید. بلکه باید هرچه سریع‌تر اقدام به تعمیر یا تعویض قطعات کنید. به طوری که کل سیستم اگزوز باید حتماً به شکلی کارآمد کار کنند. 

اگر سیستم اگزوز نتواند به درستی کار خود را انجام دهد می‌تواند بر عملکرد خودرو و سلامت شما تأثیرات زیادی بگذارد. به طور مثال سیستم اگزوز ناکارآمد می‌تواند باعث آسیب رساندن به موتور خودرو شود و هزینه زیادی روی دست شما بگذارد. از جمله مهم‌ترین علائم خرابی اگزوز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

صدای تلق تلق یا سایر صداهای عجیب ‌و غریب

صدای عجیب‌وغریب اغلب به وجود داشتن مشکلی در سیستم اگزوز اشاره می‌کند. این صداها در ابتدا آرام هستند اما به تدریج با صداهای عجیب دیگری همراه می‌شوند. از آنجایی که صدای غیرعادی معمولاً مربوط به مشکلات متعددی در خودرو است؛ بنابراین تشخیص اینکه آیا مشکل صد در صد به اگزوز بازمی‌گردد یا نه دشوار است. بنابراین پیشنهاد می‌شود که از یک مکانیک حرفه‌ای کمک بگیرید.

لرزش

اگر خودرو شما لرزش زیادی دارد و احساس می‌کنید که قدرت همیشگی را ندارد باید به سیستم اگزوز مشکوک شوید. زیرا یکی از نشانه‌های رایج خرابی اگزوز لرزش خودرو است.

بررسی چراغ چک موتور

چراغ چک موتور خودرو به هر دلیل ممکن است روشن شود. برخی از این دلایل بسیار جدی هستند و برخی دیگر ممکن است جزئی باشند. یکی از علت‌های اصلی روشن شدن چراغ چک موتور مربوط به سیستم اگزوز است. بنابراین در صورت مشاهده این مشکل باید حتماً خودرو را به طور کامل بررسی کنید.

بوی دود اگزوز

اگر در خودرو نشسته‌اید و موتور روشن است و بوی دود اگزوز به مشام می‌رسد این می‌تواند جدیدی‌ترین نشانه خرابی اگزوز باشد. هنگامی‌که بوی دود اگزوز را از داخل خودرو احساس می‌کنید یعنی به احتمال زیاد در حال تنفس مونوکسید کربن هستید که یک گاز بسیار کشنده است. بنابراین هر چه سریع‌تر برای بررسی اگزوز اقدامات لازم را انجام دهید.

کاهش راندمان سوخت

راندمان سوخت خودرو تا حد زیادی به عملکرد سیستم اگزوز بستگی دارد. به طوری که اگر موتور اکسیژن کافی دریافت نکند یا دود اگزوز به آن برگردد، می‌تواند باعث آسیب رساندن به موتور و سیستم سوخت شود.

از کجا بفهمیم زمان تعویض اگزوز فرا رسیده است؟

مانند هر قطعه دیگری به طور کاملاً خوش‌بینانه سیستم اگزوز خودرو می‌تواند نهایتاً ۵ سال دوام بیاورد. اما اگر در محیط‌های پر از رطوبت زندگی می‌کنید یا همیشه مجبور هستید از جاده‌های پر پیچ‌وخم و پردست‌انداز عبور کنید در این صورت اگزوز خودرو می‌تواند کمتر از این مقدار گفته‌شده عمر کند. بنابراین به جز فرسوده بودن سیستم اگزوز علائمی که در بالا گفته شد به شما اعلام می‌کند که زمان تعویض این قطعه فرا رسیده است.

 علائم دیگری مانند سوراخ شدن اگزوز به دلیل افتادن در چاله، سوراخ شدن به دلیل خوردگی، نشتی در لوله نفتی در اتصال‌دهنده‌ها، ترک یا شکستگی در قطعات و... باعث ناکارآمد شدن سیستم اگزوز می‌شود.

 پیشنهاد ما به شما این است که هرگز به دنبال تعمیر اجزای اگزوز نباشید‌. بلکه قطعات مشکل‌دار را تعویض کنید. به خصوص اگر سوراخ شدگی مشاهده کردید باید سریعاً این کار را انجام دهید زیرا از همه علائم دیگر خطرناک‌تر است. توجه داشته باشید که وجود حتی کوچک‌ترین سوراخ شدگی هم به هیچ عنوان قابل تعمیر شدن نیست و فقط می‌تواند هزینه اضافی ایجاد کند.

چطور از خرابی سیستم اگزوز پیشگیری کنیم؟

با انجام کارهایی مانند تمیزکاری و سرویس هرازگاهی سیستم اگزوز می‌توانید از خرابی و آسیب دیدن بیشتر آن جلوگیری کنید. علاوه بر این، رانندگی به شیوه‌های نامناسب به خصوص افتادن در چاله می‌تواند عمر سیستم اگزوز را کوتاه‌تر کند. اما با رعایت موارد بالا می‌توانید مدت‌زمان بیشتری از اگزوز خود استفاده کنید.

در این مقاله با علائم خرابی اگزوز خودرو آشنا شدیم. صرف‌نظر از نوع وسیله نقلیه‌ای که دارید، اگر هر یک از علائم بالا را مشاهده کردید باید هرچه سریع‌تر خودرو را به مکانیکی برده و قطعه موردنظر را تعویض کنید. برای اینکه این علائم خرابی به وجود نیاید بهتر است هر یک تا دو سال سیستم اگزوز را به طور کامل موردبررسی قرار دهید تا از سلامت آن مطمئن شوید.